Word jij ook misleid in de supermarkt? (Radar februari 2025)
Uit onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat boodschappen van A-merken de afgelopen vier jaar maar liefst 42% duurder zijn geworden. Alsof dat nog niet vervelend genoeg is, wordt de consument volgens voedselwaakhond Foodwatch ook nog eens misleid in de supermarkt. Hoe werkt dat?
Wettelijk vs gevoelsmatig
Wat op een etiket staat vermeld, moet voldoen aan wettelijke eisen. Als op een etiket bijvoorbeeld vermeld staat dat de verpakking volkorencrackers bevat, dan moet daar ook volkoren in zitten. Dat zijn wettelijke eisen. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) ziet daarop toe. Zo bleken in 2024 verschillende ‘volkorenproducten’ in de supermarkt misleidend te zijn.
Volgens Foodwatch zijn er daarnaast ook veel producten die wettelijk niet misleidend zijn, maar waar je wel op het verkeerde been wordt gezet. De waakhond spreekt dan van gevoelsmatige misleiding.
Lok-ingrediënten
Zo dragen bepaalde producten een andere naam dan de inhoud doet vermoeden. Appelsientje Zwarte Bes bestaat bijvoorbeeld voor slechts 12 procent uit zwarte bes, terwijl 80 procent van de sap afkomstig is van appel en witte druif. De zwarte bes als lok-ingrediënt. Het ‘biologische aardbeisnoepje’ van HEMA bestaat slechts voor 5 procent uit aardbei en het overgrote deel uit appel.
Voedingsclaims en ongereguleerde termen
Verder lees je bijvoorbeeld op verpakkingen van kruidkoek vaak een term als ‘bron van vezels’. Dat suggereert dat je te maken hebt met een gezond product, maar tegelijkertijd bevat deze bron van vezels zomaar 30 procent suiker. Waardoor het helemaal niet zo gezond is. Termen als ‘ambachtelijk’, ‘traditioneel’ en ‘puur’ zijn daarnaast ongereguleerd, dus die kunnen worden gebruikt zonder dat ze moeten voldoen aan bepaalde eisen.
Krimpflatie
Van krimpflatie is sprake als bij een bestaand product ineens duurdere ingrediënten worden vervangen door een goedkoper alternatief of als de inhoud ineens minder wordt, terwijl je wel gewoon dezelfde prijs betaalt voor het product. Eerder hield Radar een verkiezing voor krimpflatie-producten.
Smaak
Staat op de verpakking vermeld dat iets de smaak heeft van een ingrediënt, dan is dat ingrediënt niet aanwezig, maar is sprake van een aroma. Zo bevat bijvoorbeeld Senseo Café Latte Vanilla geen vanille. Als het goed is, wordt dit ergens op de verpakking wel (klein) vermeld.
Wat kost het de consument?
Volgens Foodwatch, dat zich baseert op cijfers uit 2023, koopt een gemiddeld gezin voor zo’n 2000 euro per jaar aan producten die op enige manier gevoelsmatig misleidend zijn. Advies daarom is om altijd goed te kijken bij de ingrediëntenlijst op de achterkant van een verpakking.
